Chcę zasiadać w komisji wyborczej – co muszę zrobić?

Skład i tryb powołania obwodowych komisji wyborczych

Obwodową komisję wyborczą powołuje spośród wyborców, najpóźniej w 21 dniu przed dniem wyborów, komisarz wyborczy.

W skład każdej obwodowej komisji wyborczej ds. przeprowadzenia głosowania w obwodzie i obwodowej komisji wyborczej ds. ustalenia wyników głosowania w obwodzie powołuje się 9 osób spośród kandydatów zgłoszonych przez pełnomocników wyborczych lub upoważnione przez nich osoby:

- w liczbie nie mniejszej niż 6 – po jednej osobie zgłoszonej przez każdego z pełnomocników wyborczych reprezentujących komitety wyborcze utworzone przez partie polityczne bądź koalicje partii politycznych, z których list odpowiednio w ostatnich wyborach: wybrano radnych do sejmiku województwa, z tym że kandydatów można zgłaszać tylko na obszarze województwa, na terenie którego komitet wyborczy wprowadził w ostatnich wyborach radnych do sejmiku województwa; albo wybrano posłów do Sejmu (jeżeli liczba takich komitetów wyborczych jest mniejsza niż 6, prawo wskazania dodatkowej osoby mają pełnomocnicy pozostałych komitetów wyborczych, o których mowa poniżej)

- po jednej osobie zgłoszonej przez każdego z pełnomocników wyborczych reprezentujących pozostałe komitety wyborcze.

Gdyby liczba członków komisji powołanych w przedstawiony powyżej sposób miała być większa niż 9, kandydatów do składu komisji, w liczbie stanowiącej różnicę między liczbą 9 a liczbą członków powoływanych, wyłania się w drodze publicznego losowania spośród osób zgłoszonych przez pełnomocników wyborczych komitetów wyborczych innych niż te, które reprezentują komitety wyborcze utworzone przez partie polityczne bądź koalicje partii politycznych, z których list odpowiednio w ostatnich wyborach: wybrano radnych do sejmiku województwa (każdy z nich może zgłosić do losowania tylko jedną osobę).

Z kolei gdyby liczba członków komisji powołanych w zaprezentowany wyżej sposób okazała się mniejsza niż 9, pozostałych kandydatów do składu komisji wyłania się w drodze publicznego losowania spośród osób zgłoszonych przez wszystkich pełnomocników wyborczych (każdy z nich może zgłosić do losowania tyle osób, ile brakuje do liczby 9). Jeśli mimo to w składzie obwodowej komisji wyborczej nie znalazło się 9 osób,  minimalny skład liczbowy obwodowej komisji wyborczej wynosi 5 członków. W sytuacji, gdyby w dalszym ciągu – pomimo opisanej procedury losowania spośród osób zgłoszonych przez wszystkich pełnomocników wyborczych – byłby mniejszy niż minimalny skład liczbowy obwodowej komisji wyborczej,  uzupełnienia jej składu dokonuje komisarz wyborczy.

Przeprowadzenie losowań należy do komisarza wyborczego

Pierwsze posiedzenie obwodowej komisji wyborczej i wybór przewodniczącego

Pierwsze posiedzenie obwodowej komisji wyborczej zwołuje niezwłocznie po jej powołaniu komisarz wyborczy. Obwodowa komisja wyborcza na pierwszym posiedzeniu wybiera spośród siebie przewodniczącego i jego zastępcę. Skład komisji podaje się niezwłocznie do publicznej wiadomości w sposób zwyczajowo przyjęty.

Obwodowe komisje wyborcze w odrębnych obwodach głosowania

Rada gminy, w drodze uchwały, na wniosek wójta, tworzy odrębny obwód głosowania w zakładzie leczniczym, domu pomocy społecznej, zakładzie karnym i areszcie śledczym oraz w oddziale zewnętrznym takiego zakładu i aresztu, jeżeli w dniu wyborów będzie w nim przebywać co najmniej 15 wyborców. Nieutworzenie obwodu jest możliwe wyłącznie w uzasadnionych przypadkach na wniosek osoby kierującej daną jednostką.

W skład obwodowych komisji wyborczych, w obwodach głosowania utworzonych w zakładach leczniczych, domach pomocy społecznej, zakładach karnych, aresztach śledczych oraz oddziałach zewnętrznych takich zakładów i aresztów powołuje się 6 osób spośród kandydatów zgłoszonych przez pełnomocników wyborczych lub upoważnione przez nich osoby.

Osoba będąca kandydatem na członka obwodowej komisji wyborczej może zostać zgłoszona do komisji na obszarze województwa, w którym stale mieszka.

Zgłoszenie do składu obwodowej komisji wyborczej następuje po uzyskaniu zgody osoby, której ma dotyczyć.

Wygaśnięcie członkostwa w obwodowej komisji wyborczej

Wygaśnięcie członkostwa w obwodowej komisji wyborczej następuje w przypadku zrzeczenia się członkostwa,  wyrażenia zgody na kandydowanie w wyborach przez osobę będącą w stosunku do członka komisji małżonkiem, wstępnym, zstępnym, rodzeństwem, małżonkiem zstępnego lub przysposobionego albo pozostającą z nim w stosunku przysposobienia, śmierci członka komisji, utraty prawa wybierania oraz w przypadku odwołania

Członkostwo w obwodowej komisji wyborczej wygasa z dniem podpisania zgody na kandydowanie w wyborach bądź objęcia funkcji komisarza wyborczego, pełnomocnika, urzędnika wyborczego lub męża zaufania. Wygaśnięcie członkostwa w obwodowej komisji wyborczej nastąpi też w razie niespełniania warunku stałego zamieszkania na obszarze województwa, w którym działa dana obwodowa komisja wyborcza.

Ponadto komisarz wyborczy odwoła członka obwodowej komisji wyborczej w przypadku nieuczestniczenia w pracach komisji bez usprawiedliwienia lub podejmowania działań sprzecznych z prawem.

Uzupełnienie składu obwodowej komisji wyborczej następuje w trybie i na zasadach określonych w przepisach o jej powołaniu.

Zadania obwodowych komisji wyborczych

Do zadań obwodowej komisji wyborczej ds. przeprowadzenia głosowania w obwodzie należy:

• przeprowadzenie głosowania w obwodzie;
• czuwanie w dniu wyborów nad przestrzeganiem prawa wyborczego w miejscu i czasie głosowania.

Do zadań obwodowej komisji wyborczej ds. ustalenia wyników głosowania w obwodzie należy zaś:

• ustalenie wyników głosowania w obwodzie i podanie ich do publicznej wiadomości;
• przesłanie wyników głosowania do właściwej komisji wyborczej.

Ile wynosi dieta?

Członkom obwodowych komisji wyborczych przysługuje zryczałtowana dieta za czas związany z wykonywaniem przypisanych im czynności. Wysokość diety to:

- dla przewodniczących obwodowych komisji wyborczych – 380 zł,

- dla zastępców przewodniczących obwodowych komisji wyborczych - 330 zł,

- dla członków obwodowych komisji wyborczych – 300 zł.

Chcę zasiadać w komisji wyborczej – co muszę zrobić?

Jeśli chcesz zaangażować się w prace obwodowej komisji wyborczej ds. przeprowadzenia głosowania w obwodzie lub obwodowej komisji wyborczej ds. ustalenia wyników głosowania w obwodzie, zgłoś się do jednego z komitetów wyborczych.