Zapalenie mięśnia sercowego w COVID-jak rozpoznać?

Rozpoznanie zapalenia mięśnia sercowego opiera się na szczegółowym wywiadzie, badaniu klinicznym, wynikach badań laboratoryjnych i nieinwazyjnym obrazowaniu mięśnia sercowego.

Objawy kliniczne

Podobnie jak w przypadku innych infekcji wirusowych, COVID-19 w początkowej fazie daje niespecyficzne objawy tj. zmęczenie, gorączka, dreszcze, kaszel i dolegliwości żołądkowo-jelitowe. Nawet przy łagodnych objawach ogólnoustrojowych może dojść do zapalenia mięśnia sercowego. Jednak podgrupa pacjentów rozwija poważne objawy sercowe, tj.:

• ból w klatce piersiowej;
• zagrażające życiu zaburzenia rytmu;
• wstrząs kardiogenny.

W chwili obecnej nie można dokładnie przewidzieć, u których pacjentów wystąpią poważne powikłania sercowe.

Badania laboratoryjne

Podwyższony poziom troponiny w surowicy w zakażeniu COVID-19 może pomóc zidentyfikować zajęcie mięśnia sercowego i zwiększone ryzyko śmiertelności. Troponiny są jednak niespecyficzne. Peptydy natriuretyczne i markery stanu zapalnego tj. CRP nie są ani wystarczająco wrażliwe, ani specyficzne. Podwyższony poziom enzymów wątrobowych czy kreatyniny w surowicy sugerują raczej niewydolność narządową i hipoperfuzję związaną ze wstrząsem kardiogennym.

EKG

U pacjentów z dolegliwościami kardiogennymi i COVID-19 zazwyczaj stwierdza się nieprawidłowości w EKG. Należą do nich zaburzenia rytmu, zmniejszone zespoły QRS z powodu obrzęku mięśnia sercowego, zmiany odcinka ST i załamka T, a także zaburzenia przewodzenia. Zmiany te nie są jednak wystarczająco specyficzne.

Echo serca

Nieprawidłowości w echo serca mogą obejmować lewą komorę lub dysfunkcję obukomorową, obrzęk mięśnia sercowego, zakrzepy i wysięk osierdziowy. Echo serca może również wykryć inne wady serca, takie jak miejscowo zmniejszoną ruchomość ścian serca, co sugeruje niedokrwienie mięśnia sercowego. Jeśli echo serca wykonywane jest przy użyciu odpowiednich środków ochrony osobistej i z zachowaniem zasad bezpieczeństwa i higieny, ryzyko transmisji wirusa jest minimalne.

Rezonans magnetyczny serca

O zapaleniu mięśnia sercowego w przebiegu COVID świadczy obrzęk mięśnia sercowego, nieprawidłowości lub wzmocnienie po podaniu gadolinu.

Leczenie

Leczenie zakażenia COVID-19 jest niespecyficzne. Obejmuje ono leki przeciwwirusowe tj. remdesivir oraz terapię eksperymentalną np. podawanie osocza ozdrowieńców, steroidów czy interferonu. W leczeniu niewydolności serca zastosowanie mają beta blokery, inhibitory ACE czy diuretyki

Mechanizm uszkodzenia

Wirusy, takie jak Coxsackie, parwowirus B-19 czy H1N1 często wywołują zapalenie mięśnia sercowego. Mechanizm zapalenia mięśnia sercowego w COVID-19 nie został jeszcze dokładnie zbadany. Zapalenie mięśnia sercowego może mieć miejsce w mechanizmie immunologicznym, autoimmunologicznym lub być wywołane bezpośrednim wnikaniem wirusa do komórek mięśnia sercowego.

Wczesne rozpoznanie i natychmiastowa interwencja terapeutyczna są kluczowymi czynnikami zmniejszającymi śmiertelność. Na powikłania sercowe w przebiegu COVID szczególnie narażone są osoby już wcześniej cierpiące na dolegliwości krążeniowe. Szczególnie u tego typu pacjentów istotne jest monitorowanie funkcji serca.